Pedagogika Marii Montessori święci obecnie triumfy. Szacunek do dziecka, nauka samodzielności, specjalne pomoce naukowe, nauka praktycznych umiejętności potrzebnych na codzień… Wszystko to sprawia, że Montessori zyskuje kolejnych zwolenników. Pojawiają się nowe przedszkola, a także szkoły, rodzice szukają wiadomości na ten temat w internecie, ale też i w książkach. Pewnie dlatego często dostaję od Was pytanie, o to jakie książki o tej metodzie mogę polecić. Niestety na polskim rynku nie ma zbyt wielu publikacji adresowanych do rodziców. W porównaniu z publikacjami angielskojęzycznymi, nasz rynek jest raczej ubogi, ale na szczęście i tutaj coś się zaczyna powoli zmieniać.
Poniższe zestawienie stworzyłam właśnie po to, żeby zebrać najciekawsze pozycje na temat Montessori w jednym miejscu. Na razie nie jest to jeszcze pełna lista, myślę że z czasem i z Waszą pomocą będzie się rozrastać. Jeśli uważasz, że na tej liście powinno się znaleźć coś jeszcze, daj mi proszę znać w komentarzu lub mailowo. Postaram się z czasem umieszczać tu recenzję kolejnych pozycji.
1. Domy dziecięce – Maria Montessori
Jak każda książka autorstwa Marii Montessori nie jest pisana zbyt prostym językiem, warto jednak po nią sięgnąć. Czytając ją dowiesz się co popchnęło autorkę do stworzenia nowej metody nauczania. Pani Maria opisuje tam jak to się wszystko zaczęło, jak powstała pierwsza placówka pod jej nadzorem, jak tworzyła kolejne pomoce naukowe, które miały wspierać dzieci w rozwoju i jakie główne założenia przyświecały jej, kiedy budowała tę swoją pierwszą „szkołę”. Czytając tę książkę można wyrobić sobie dość dobre pojęcie o metodach pracy pedagogiki Montessori oraz poznać działanie i zastosowanie podstawowych pomocy opracowanych przez panią Marię.
Szersza recenzja tutaj.
2. Zrozumieć Montessori, czyli Maria Montessori o wychowaniu dziecka – Małgorzata Miksza
Jak pisze sama autorka, ta książka ma za zadanie pokazanie szerszego obrazu Montessori. Nie jako metody, która ma jakieś swoje techniki, których celem jest edukacja dziecka. Ale jako pedagogiki, u której podstaw leżą głębsze założenia. Z tej książki dowadujemy się więc jak Maria Montessori patrzyła na dzieci i ich rozwój. Poznajemy tłumaczenia takich kluczowych słów jak horme, nebule, mneme, absorbujący duch, wrażliwe fazy czy polaryzacja uwagi. W książce znajdziesz też informacje biograficzne Marii Montessori oraz krótką historię Montessori w Polsce.
Ale w tej książce znajdziesz nie tylko czystą teorię. Znajdziesz też tu cały rozdział, poświęcony temu, czego szuka obecnie wielu rodziców – jak przygotować w domu takie otoczenie i takie pomoce, które pomogą dziecku uczyć się, rozwijać i wzrastać w duchu pedagogiki Montessori. I wydaje mi się, że właśnie ten ostatni rozdział (50 stron) będzie najbardziej interesujący dla większości rodziców. To tu znajdziecie wytłumaczenie jak i po co tworzyć przestrzeń przyjazną dzieciom. Nie jest to może zbiór prostych wskazówek w którym miejscu postawić szafkę i co postawić na której półce, ale po przeczytaniu tego rozdziału można już mieć wyobrażenie na temat tego, czym jest przestrzeń w pedagogice Montessori i w jakim kierunku należy iść, żeby dobrze ją wypełnić. Ale oczywiście znajdziecie tu też opis konkretnych pomocy i zabaw, które w tej przestrzeni powinny się znaleźć zdaniem Marii Montessori.
3. Naucz mnie samodzielności – Maja Pitamic
To książka, która pokazuje jak wprowadzać metodę Montessori w domu od strony całkiem praktycznej. Jest to zestaw zadań, które pomogą dzieciom opanowywać kolejne umiejętności potrzebne im w życiu. I to umiejętności z wielu dziedzin – praktyczne umiejętności dnia codziennego (takie jak ubieranie się, mycie, sprzątanie), umiejętności matematyczne, przyrodnicze czy językowe. Autorka proponuje bardzo proste sposoby na naukę nie wymagające posiadania drogich pomocy. To co jest potrzebne znajdziecie w domu lub w materiałach z książki przeznaczonych do kopiowania. Książka dla dzieci od 2 do 5 lat.
Trochę więcej na temat ksiażki tutaj. Niestety książka już nie dostępna w sprzedaży. Można jednak próbować kupiś używaną lub poszukać w bibliotekach.
4. Metoda Montessori w domu – Delphine Gilles Cotte
Autorka – mama i nauczycielka – pokazuje nam swoje doświadczenia i pomysły na wykorzystanie metody Montessori na co dzień i to zarówno w przedszkolu, jak i w domu. Jest to zestaw różnych zabaw i ćwiczeń, które można wykonywać w domu z dziećmi mniej więcej od roku do pięciu-sześciu lat. Chociaż niektóre zabawy sposobają się pewnie też starszym dzieciom, np. budowa hotelu dla owadów (instrukcję znajdziesz w książce).
Podtytuł książki – „80 zabaw edukacyjnych” dość dobrze oddaje, to czego można się spodziewać po tej książce. W gruncie rzeczy jest to właśnie zbiór zabaw, podzielnonych na osiem grup. Są tam zabawy, które pomogą dzieciom opanować umiejętności przydatne w codzinnym życiu, takie jak składanie chusteczek, robienie prania, przelewanie wody, sprzątanie itp. Są takie, które pomagają rozwijać zmysły, są takie których zadaniem jest nauczyć dzieci kolorów, pokazać przyrodę, czy rozwijać zdolności manualne dziecka, uczyć skupienia.
Zabawy w większości wykorzystują przedmioty obecne na codzień w każdym domu – nakrętki, guziki, strzępki materiałów, przybory kuchenne czy drobne zabawki. Ale znajdziesz tu też pomysły na to, jak samodzielnie w domu i niewielkim kosztem przygotować pomoce Montessori – własne niebieskie belki, pudełeczka zapachowe, małą suszarkę do wieszania prania, skrzynkę kolorów, pojemniczki dźwiękowe i wiele więcej. A przy każdej pomocy opis jej użycia i sposoby przeprowadzenia „lekcji”.
Każda pomoc i każda zabawa opisana jest krok po kroku – jak wszystko przygotować, jak przedstawić pomoc dzieciom, czego po danej pomocy można oczekiwać i jak zakończyć zabawę. Jeśli dopiero ropoczynasz przygodę z metodą Montessori, a Twoje dziecko jest w wieku przedszkolnym lub młodsze, to zdecydowanie warto sięgnąć po tę pozycję.
„Metoda Montessori, naucz mnie robić to samodzielnie” Charlotte Poussin
W tej książce znajdziecie dużo ciekawych informacji zarówno na temat samej metody Montessori i jej historii, jak i na temat tego jak powinna wyglądać nauka w szkole Montessori i jak uczyć dziecko w domu. Jakie są podstawy i założenia tej pedagogiki, jak stworzyć sprzyjające nauce otoczenie, co robić, a czego nie. Jaki powinien być wychowawca i nauczyciel i jak wyglądają pomoce Montessori. Poza ogólnymi informacjami, książka zawiera też bardzo dużo przykładowych zajęć i zabaw, które mogą dzieciom pomóc w nauce. (Więcej na temat książki tutaj)
Pin it